دلایل مقاومت به انسولین - میکروبیوم روده ها

نگاهی به آمارها در ارتباط با مقاومت به انسولین و دیابت نوع 2 می تواند بسیار تکان دهنده باشد. در جهان بیش از 540 میلیون نفر به بیماری دیابت نوع 2 مبتلا هستند که برای هزینه های درمان این بیماری چیزی حدود 1000 میلیارد دلار هزینه می شود.

در کشور خودمان نزدیک 10 میلیون مبتلا به بیماری دیابت نوع 2 وجود دارد که در سال هزینه ای نزدیک 2 میلیارد دلار را برای درمان آن صرف می کنند. این آمار در کشورمان و در جهان به مرور در حال افزایش است.

نکته مهم دیگر این است که بنابر مدت زمان طولانی ای که برای ایجاد مقاومت به انسولین طول می کشد افراد زیادی هستند که در مراحل ابتدایی تر بیماری(پیش دیابت) هستند و هنوز به مراحل دیابت نوع 2 نرسیده اند و در طی 5 تا 10 سال آینده به افراد دیابتی اضافه خواهند شد.

با توجه به آمار بالای افراد درگیر با این مسئله و اینکه بسیاری از بیماری های مزمن امروزی مانند، بیماری های قلبی و عروقی، بیماری های کلیوی، سرطان، سکته ها، بیماری های مغزی و ... ناشی از مقاومت به انسولین هستند می توان نتیجه گرفت که نزدیک 80% درصی بیماری های امروزی و هزینه های هنگفت حول آنها از مقاومت به انسولین و دیابت نوع 2 ناشی می شود.

پاسخ سالم انسولین بدن اینگونه است که وقتی غذایی مانند کربوهیدرات ها را می خوریم که باعث افزایش گلوکز خون می شود، بدن برای مدیریت این گلوکز انسولین ترشح می کند. به کمک انسولین گلوکز و مواد غذایی وارد سلول های ما می شوند، گلوکز خون پایین می آید و در ادامه انسولین نیز کاهش می یابد.

ولی اگر در اثر رفتار نادرست و عوامل دیگر بدن به انسولین مقاوم شود میزان انسولین ترشح شده برای تنظیم گلوکز خون کافی نبوده و پانکراس مجبور است انسولین بیشتری ترشح کند(پیش دیابت). با ادامه این وضعیت بدن به نقطه ای خواهد رسید که دیگر توانایی تولید انسولین بیش تر را نخواهد داشت و تنظیم گلوکز از مهار خارج خواهد شد(دیابت نوع 2).

برای تشخیص این فرایند از HgA1c یا همگلوبین ای وان سی استفاده می شود که میزان میانگین قند خون در سه ماه گذشته را نشان می دهد و عدد کمتر از 5/3 نشانه حساسیت به انسولین و بیشتر از آن تا 6/5، پیش دیابت و بالاتر از 6/5 نشاندهنده دیابت نوع 2 است. اگر در این مسیر گلوکز خون را اندازه بگیریم میزان آن تغییر چندانی تا رسیدن به مرحله دیابت نوع 2 نشان نخواهد داد و نمی تواند معیار مناسبی برای توسعه این بیماری باشد ولی اگر انسولین در این مسیر اندازه گیری شود تغییرات بسیار محسوس آن با افزایش مقاومت به انسولین بدن قابل مشاهده است.

معیار مناسب برای سنجش این فرایند آزمایشی به نام HOMA-IR است که از ضرب گلوکز ناشتا و انسولین ناشتا، و تقسیم شان بر عددی بدست می آید که برای این امکان می توانید از بخش امکانات پیشرفته سایت بهره ببرید.

اگر با تشخیص درست در ابتدای فرایند مقاومت به انسولین تشخیص داده شود به سادگی توصعه دیابت نوع 2 قابل پیشگیری است با روش های ساده مانند تغییر سبک زندگی.

پس برای هر کسی درک مسائل پیرامون مقاومت به انسولین و دیابت نوع 2 و دلایل و راهکارها بسیار می تواند اهمیت داشته باشد.

اولین و مهم ترین عامل در ایجاد مقاومت به انسولین مصرف بیش از حد کربوهیدرات ها است. می توانیم کربوهیدارت ها را از این منظر به سه دسته تقسیم کنیم:

اولین و خطرناکترین کربوهیدرات شکر است که نقش عمده را در ایجاد مقاومت به انسولین بازی می کند. نصف شکر گلوکز و نصف دیگرش فروکتوز است. گلوکز شکر با بالا بردن بیش از اندازه گلوکز خون باعث ایجاد مقاومت به انسولین می شود. همچنین فروکتوز ماده ای است که فقط توسط کبد متابولیزه می شود و بار اضافی حاصل از آن سبب مشکلات کبد و توسعه ی مقاومت به انسولین می شود.

دومین دسته از کربوهیدرات ها که ماهیتشان به شکر نزدیک است، کربوهیدرات های بسیار تصفیه شده ای مانند آرد سفید و ... است. این دسته نیز به دلیل جذب سریع، باعث بالا رفتن سریع و بالای گلوکز خون می شوند و نقش مهمی در ایجاد مقاومت به انسولین دارند.

دسته سوم کربوهیدرات های نشاسته ای هستند مانند سبزیجات نشاسته ای و برنج.

مصرف شکر برای تمامی افراد مضر است چه از لحاظ متابولیکی سالم باشند و چه مقاوم به انسولین. بهتر است مصرف این دسته کاملا قطع شود. افرادی که از لحاظ متابولیکی سالم نیستند و مقاومت به انسولین، پیش دیابت یا دیابت نوع 2 دارند بهتر است مصرف دو دسته ی دیگر کربوهیدرات ها را نیز تا حد امکان محدود کنند و از رژیم های کم کربوهیدرات بهره ببرند.

افرادی که از لحاظ متابولیکی سالم و منعطف هستند می توانند دسته سوم را تا حدی کم و متوسط در رژیم غذایی خود داشته باشند.

عامل مهم دیگر برای مقاومت به انسولین و تشدید آن کبد چرب است. کبد چرب که توسط فروکتوز و الکل ایجاد می شود باعث تداخل در تنظیم گلوکز خون و مقاومت به انسولین می شود(نصف شکر گلوکز و نصف دیگر فروکتوز است).

عامل بعدی که می تواند باعث ایجاد و تشدید مقاومت به انسولین شود مصرف برخی داروهاست. برخی داروها به تحت تاثیر قرار دادن تنظیمات هورمونی و بخصوص هورمون انسولین باعث بدتر شدن مقاومت به انسولین و ایجاد آن می شوند(مانند برخی داروهای فشار خون و ضدبارداری و ...).

عامل مهم دیگر در ایجاد مقاومت به انسولین استرس مزمن می باشد. استرس مزمن سبب فعال شدن سیستم سمپاتیک(حالت دفاع و گریز) می شود و منجر به بالا بودن کورتیزول می شود که کورتیزول نیز برای تامین انرژی سریع برای بدن گلوکز خون را بالا نگه خواهد داشت که این هم منجر به بالا بودن انسولین و در نهایت مقاومت به انسولین خواهد شد.

نکته: در زمانهایی که بدن استرس دارد به دلیل نیاز بدن به گلوکز سعی خواهد کرد با هوس به غذاهای شیرین و کربوهیدراتی این نیاز را باخوردن این مواد مضر نیز تامین کند.

عامل دیگری که سبب بدتر شدن مقاومت به انسولین می شود خواب ناسالم و کافی است که باعث ایجاد استرس و کورتیزول و سپس انسولین بالا و مقاومت به انسولین می شود.

عامل بعدی در ایجاد و تقویت مقاومت به انسولین التهاب است. التهاب در بدن با ایجاد اختلال در سیگنالهای انسولین بدن باعث کم شدن حساسیت به انسولین بدن و بیشتر شدن مقاومت به انسولین می شود. از عوامل مهمی که سبب ایجاد التهاب در بدن می شوند می توان به مصرف روغن های دانه گیاهی، استرس مزمن، مصرف غذاهای فرآوری شده، تحرک کم، عدم تعادل میکروبیوم روده ها(Dysbiosis) و سموم محیطی را اشاره کرد.

نکته: به طور کلی هر ماده شیمیایی و ناآشنا به بدن اگر وراد بدن ما شود سبب ایجاد التهاب خواهد شد.

عامل دیگر در ایجاد مقاومت به انسولین تحرک ناکافی است. تحرک و ورزش سالم لازمه ی داشتن سلامتی است. ورزش وتحرک کافی می تواند منافع بسیاری از جمله کم شدن مقاومت به انسولین، تناسب اندام و آمادگی جسمانی، کاهش التهاب، کاهش استرس و کورتیزول، افزایش تعادل میکروبیوم روده ها و افزایش کیفیت خواب داشته باشد.

عامل مهم دیگر در ایجاد مقاومت به انسولین، برهم خوردن تعادل میکروبیوم روده های ماست. اگر جمعیت باکتری های خوب روده ها بالا باشد از رشد باکتری های بد جلوگیری خواهد کرد و این باعث ایجاد پاسخ های گرسنگی، سیری, حالات عصبی مناسب و حساسیت به انسولین خواهد شد. در مقابل بر هم خوردن میکروبیوم روده ها با هر عاملی می تواند مسائل سلامتی زیادی از جمله مقاومت به انسولین را در پی داشته باشد. عواملی مانند مصرف آنتی بیوتیک ها، سموم محیطی، غذاهای فرآوری شده و شیرین کننده های مصنوعی سبب بر هم خوردن تعادل میکروبیوم روده های ما هستند.

در ویدئوهای بعد عوامل دیگری را که باعث ایجاد مقاومت به انسولین می شوند بررسی می کنیم.

برای دیدن ویدئوهای بیشتر در مورد شناخت کارکردهای بدن می توانید به بخش دانلودهای سایت مراجعه کنید. همچنین برای کارکردن جدی تر و با تعهد بیشتر می توانید از محصول فوق العاده گام های اساسی برای سلامتی 1 استفاده کنید.